گرفتارم به نازی چاوه‌کانی مه‌ستــی فـــه‌تتانت

بریندارم به تیری سینه سۆزی نیشی موژگانت

به تاڵێ په‌رچه‌می ئه‌گریجه‌کانت غاره‌تت کردم

دڵێکم بوو ئه‌ویشت خسته ناو چاهی زه‌نه‌خدانت

به قوربان! عاشقان ئه‌مڕۆ هه‌موو هاتوونه پابۆست

منیش هاتم بفه‌رموو بمکوژن بمکه‌ن به قوربانت

ته‌شه‌ککور واجیبه بۆ من ئه‌گه‌ر بمرم به زه‌خمی تۆ

به شه‌رتێ کفنه‌که‌م بدرووی به تای زوڵفی په‌ریشانت

له کوشتن گه‌رده‌نت ئازاد ده‌که‌م گه‌ر بێیته سه‌ر قه‌برم

به ڕۆژی جومعه بمنێژی له لای نه‌عشی شه‌هیدانت

که‌سێ تۆ کوشتبێتت ڕۆژی حه‌شرا زه‌حمه‌تی ناده‌ن

ئه‌گه‌ر وه‌ک من له ئه‌م دونیایه سووتا بێ له هیجرانت

هه‌میشه سوجده‌گاهم خاکی به‌ر ده‌رگانه‌که‌ی تۆیه

ڕه‌قیب ڕووی ڕه‌ش بێ ناهێڵێ بگا ده‌ستم به دامانت

له شه‌رت و هه‌م وه‌فاداری خۆ تۆ مه‌شهووری ئافاقی

فیدای شه‌رت و وه‌فات بم، چی به سه‌ر هات مه‌یلی جارانت؟

ئه‌من ئه‌مڕۆ له مڵکی عاشقیدا نادره‌ی ده‌هرم

به ڕه‌سمی به‌نده‌گی «مه‌ستووره» وا هاتووه‌ته دیوانت

بڕۆ شوکرێ که له ده‌رگای پادشای داوه‌ر

که شۆڵه‌ی ڕۆژی ڕووی والی ده‌گاته کۆشک و هه‌یوانت

مەستوورەی ئەردەڵان (لەدایکبووی ١٨٠٤ - مردووی ١٨٤٨) شاعیر و مێژوونووسی کوردە. ناوی خۆی ماھ شەرەف خانم بووە و نازناوی مەستوورە بووە. دەوروبەری ساڵی ١٢٢٠ ک. م (١٨٠٤ ز) لە بنەماڵەی قادرییەکانی سنەدا، کە ئەوسا زۆر لای والییەکان بەقەدر بوون، لە شاری سنە ھاتە دنیا.

.

.

ژیاننامە

ناوی ماھ شەرەف خانم و نازناوی مەستوورە بووە. دەوروبەری ساڵی ١٢٢٠ ک. م (١٨٠٤ ز) لە بنەماڵەی قادرییەکانی سنەدا، کە ئەوسا زۆر لای والییەکان بەقەدر بوون، لە شاری سنە ھاتە دنیا. باوکی، ئەولەسەن بەگ (ئەبولحەسەن بەگ)، لە پیاوە ڕەسەنەکانی سنە بووە و بە ماھ شەرەف خانمی خوێندووە تا وەھای پێ گەیاندووە کە ناو دەرکا. لە زەمانی خوسرەو خانی ئەردەلان، والیی سنە، کە بە ناکام ناو براوە، خان و ماڵە قادرییەکان لە یەکتر ڕەنجاون و ئاشت بوونەوە و بوونە خزم. مەستوورە بۆتە خێزانی خوسرەو خان. خانیش لە شیعردانان دا لە خانم نزیک بۆتەوە. لە دیوانی ھەردووکیان دا شیعر بە یەکدا ھەڵدانیان زۆر بەرچاوە. مەستوورە چل و چوار ساڵ تەمەنی بووە کە لە سلێمانی مردووە و ھەر لەوێش نێژراوە.

بر خیر و مخور غم جهان گذران
خوش باشو دمی به شادمانی گذران
در طبع جهان اگر وفایی بودی
نوبت به تو خود نیامدی از دگران خیام

.

.

.

.

.

 چون عهده نمی‌شود کسی فردا را

حالی خوش دار این دل پر سودا را

می نوش به ماه تاب ای ماه که ماه

بسیار بتابد ونیابد ما را

ەبوولفەتح عومەر کوڕی ئیبراھیم خەییام، ناسراو بە "عومەر خەییام" لە ساڵی ٤٣٩ی کۆچیی مانگی لە شاری نیشابووری ئێران لە دایک بووە.

خەییام یەکێک لەو مەزنە تۆرەڤانانەی ئێران و تەنانەت جیھانیشە کە نەک تەنیا بۆ وڵاتەکەی تەنانەت بۆ کۆمەڵگای مرۆڤایەتیش جێگەی فەخر و سەربەرزییە. ئەو مرۆڤە بلیمەتە لە زۆربەی زانست و ھونەر و... سەردەمی خۆیدا شارەزا و وەستا بووە و لە حیکەمت و ئەستێرەناسیدا کەموێنە بووە.

زۆر لە خەڵکان ھەرکات گرێیەکیان لە کارەکانیان دەرکەوت و بۆیان نەکردایەوە ھانایان وەبەر خەییام دەبرد.

ئەمیر ھووشەنگ ئیبتیھاج (بە فارسی: هوشنگ ابتهاج؛ لەدایکبووی ٢٦ی شوباتی ١٩٢٨)، ناسراو بە ناوی قەڵەمی ھ. ا. سایە، شاعیرێکی ئێرانیی سەدەی بیستەمە، کە شیعر و بەرھەمەکانی کاریگەریی زۆری ھەبووە لەسەر سیاسەتوانانی ئێران.

ژیانی سەرەتایی

ئەمیر ھووشەنگ ئیبتیھاج لە ٢٥ی شوباتی ١٩٢٨ لە ڕەشت لە ئێران لەدایکبووە. باوکی، ئاغا خان ئیبتیھاج، ماوەیەک سەرۆکی نەخۆشخانەی پوورسینا بووە لە شارەکەدا. خێزانەکەی ئیبتیھاج بەھایی بوون. قوتابخانەی سەرەتایی لە ڕەشت تەواوکردووە و دواتر گواستویانەتەوە بۆ تاران.

قدح ز هر که گرفتم به جز خمار نداشت

مرید ساقی خویشم که باده اش ناب است